Yasal düzenleme gereği mesleki eğitim almamış işçiler ağır ve tehlikeli işlerde 01.01.2009 tarihinden itibaren çalıştırılamazlar.

 

Ağır ve Tehlikeli İşler

 

Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı yasal olarak belirlenmiştir. Ağır ve tehlikeli işler ana gruplar halinde ve özet detayla aşağıda belirtilmiştir.

 

Genel Kategori

 

a) Arama ve Sondaj İşleri (Petrol, tabii gaz, su, her çeşit maden, maden filizleri ve mineralleri arama ve  her çeşit sondaj vb. işler)

 

b) Metalurji Sanayi İle İlgili İşler (Metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerden itibaren pirometalurjisel, kimyasal, elektrolitik usullerle üretimi vb. işler)

 

c) Taş ve Toprak Sanayi İle İlgili İşler (Taş ocaklarında her çeşit taşın çıkartılması ve işlenmesi işleri; Kırma, kesme, taşıma, öğütme, yontma, cilalama vb işler).

 

d) Metal ve Metalden Mamul Eşya Sanayi İle İlgili İşler (Soğuk demircilik ve her çeşit kaynak vb. işler)

 

e) Ağaç ve Bunlardan Mamul Eşya Sanayi İle İlgili İşler (Kurutma işleri, yapıştırma işler, kontraplak, kontrtabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve pvc yüzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye vb. işler)

 

f) Yapı İşleri (Bina, duvar, set, baraj, yol, demiryolu, köprü,  tünel, metro, her türlü raylı sistem, iskele, liman, marina,her türlü sondaj işleri, her nevi yer üstü ve yer altı inşaat, su üstü ve su altı inşaatları, her türlü temel inşaatı vb.işler)

 

g) Kimya Sanayi İle İlgili İşler (Klorür asidi, sülfat asidi, nitrat asidi vb. her çeşit tahriş edici ve yakıcı asitler ile sodyum ve potasyum hidroksit, amonyak gibi her türlü alkalilerin üretimi ve bunlarla yapılan vb. işler)

 

h) İplik, Dokuma ve Giyim Sanayi İle İlgili İşler (Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleri bunların döküntüleri ile iplik ve dokuma vb. işler)

 

i) Kağıt ve Selüloz Sanayi İle İlgili İşler (Kağıt ve selüloz üretiminde klor, hipoklorit, kükürt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin üretimi ile çözeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması vb. işler)

 

j) Gıda ve İçki Sanayi İle İlgili İşler (Her türlü bitkinin çiçek, tohum, kabuk,meyve ve yapraklarının işlenmesi ve paketlenmesi işleri ile bunlardan elde edilen toz, yağ ve diğer mamullerin işlenmesi ve paketlenmesi vb. işler)

 

k) Tütün  Sanayi İle İlgili İşler (Sigara, puro, pipo, nargile, enfiye ve çiğnenen keyif verici maddelerin imalathane ve fabrikalarında yaprak tütün vb. tütünlerin rutubetlendirme, ayırma, temizleme, filtreleme işleri, harman, kıyım, sarım ve ambalaj vb. işler)

 

l) Enerji Üretimi, Nakli ve Dağıtımı İle İlgili İşler (Elektriğin üretimi, nakli ve dağıtımı işleri, elektrik bakım ve onarım vb. işler)

 

m) Nakliye Benzeri İşler (İnsan ve eşya taşımaya özgü taşıt araçlarında pilotluk, kaptanlık, şoförlük ve bunlara yardımcılık vb. işler)

 

n) Tarım ve Hayvancılık İşleri (Denizlerde göllerde ve nehirlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, üretilmesi vb. işler)

 

o) Ardiye ve Antrepoculuk (Ardiyeler, antrepolar, umumi mağazalar ve iskelelerde yapılan her türlü ambarlama, depolama, yükleme ve boşaltma vb. işler)

 

p) Haberleşme (Posta, telefon, telgraf, telsiz, radyo, televizyon gibi iletişim araçları için yapılan her türlü yapım, bakım ve onarım vb. işler)

 

q) Çeşitli İşler (İtfaiye vb. işler)

 

Mesleki Eğitimin Belgelendirilmesi

 

Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin aşağıda belirtilen belgelerden birisine sahip olması zorunludur.

 

1. 3308 sayılı Kanuna göre verilen;

 

a. Diploma

b. Bitirme Belgesi

c. Yetki Belgesi

d. Sertifika

e. Bağımsız İşyeri Açma Belgesi

f. Kalfalık Belgesi

g. Ustalık Belgesi

h. Usta Öğreticilik Belgesi.

 

2. Türkiye İş Kurumu kontrolünde faaliyet gösteren kurslardan alınan kurs bitirme belgesi.

 

3. 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre faaliyet gösteren kurslardan alınan kurs bitirme belgesi, operatör belgesi ve sürücü belgesi.

 

4. Ateşleyici Yeterlilik Belgesi.

 

5. Kuruluş kanunlarında veya ilgili kanunlarca yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, eğitim amaçlı faaliyet gösteren vakıf ve dernekler ile işçi ve işveren kuruluşları veya işveren tarafından Milli Eğitim Bakanlığının onayı ile düzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler.

 

6. Uluslararası kurum ve kuruluşlardan alınan ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından denkliği sağlanan belgeler.

 

Sonuç

 

İş Kanunu, 01.01.2009 tarihinden itibaren mesleki eğitim almamış işçilerin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmasını yasaklamıştır. Yasağa uymayan işverenlere çalıştığı işle ilgili mesleki eğitim almamış her işçi için 560 TL idari para cezası uygulanacaktır.